Po raz pierwszy możemy Państwu pokazać jak wyglądał młyn w Garwolinie, jeszcze przed zamontowaniem wodnej turbiny, a był napędzany przez dwa koła młyńskie podsiębierne. Budynek widoczny na zdjęciu został wybudowany w połowie XIX w. przez Szymona Celińskiego. Na fotografii wg. nas z początku lat 30. XX w. uchwycony został jeden z ówczesnych właścicieli o nazwisku Pac.
Rodzina Paców przywędrowała prawdopodobnie na tereny Mazowsza z Litwy. W okolicach Garwolina posiadali m.in. młyn i tartak w Trojanowie, młyn w Życzynie, a 5 czerwca 1929 roku Józef Pac zakupił osadę młyńską w Garwolinie. Spłacił prawa Skarbu Państwa – zapewne ciążące na młynie po poprzednim właścicielu. Warto nadmienić, że poprzednim właścicielem młyna w Garwolinie była rodzina Celińskich – właściciele majątku w Sulbinach Dolnych. A jeszcze wcześniej Józef Marcelli Reinschmit. Szymon Celiński 19 maja 1853 roku podpisał kontrakt na wieczystą dzierżawę terenu przy rzece i na tym terenie w terminie trzech lat miał wybudować młyn – tak też uczynił. Drewniany młyn stanął i woda po raz pierwszy poszła na koła.
Ale wróćmy do Paców. Józef Pac prowadził młyn w Garwolinie wraz ze swoim bratem Stanisławem. Usypano nowe wały i wybudowano staw z całym systemem grobli. Na początku lat 30. Józef Pac, na swoim terenie ufundował również kapliczkę Serca Jezusowego, która stoi do dziś w Garwolinie. W 1934 roku młyn przekazano córce Stanisława, Sabinie z Paców, a po mężu Władysławie, Filipek. Osada młyńska składała się wtedy ze stawu o powierzchni 3,64 ha., oraz młyna, domu i budynków gospodarczych o powierzchni prawie 2500 m2. Jeszcze przed II Wojną Światową, małżeństwo Sabina i Władysław Filipkowie przystąpili do budowy nowego, murowanego młyna. Budowali go przez całą okupację niemiecką, jednak nie dane było im ukończyć budowy. W 1952 r. stał już murowany młyn, a przez dziury w ścianach wyciągano belki ze starego budynku. Nie wszystko zostało ukończone. 30 stycznia 1953 r. młyn przejęło państwo. Pierwszym zarządcą młyna była Centrala Rolnicza Spółdzielni Samopomoc Chłopska – Zarząd młynów Gospodarczych w Warszawie. drugim – Rolnicza Spółdzielnia Chłopska w Mińsku Mazowieckim. Trzecim – Urząd Miejski w Garwolinie, a czwartym i ostatnim Gminna Spółdzielnia Chłopska w Woli Rębkowskiej. Władysław walczył o prawo własności do młyna i je wywalczył w 1991 r. Młyn pracował do końca lat 90. XX w.
Fotografię na szklanym negatywie przekazał Remigiusz Lazurek.
